Aðgengismál í tækni snúast ekki um reglugerðir sem þarf að uppfylla: Inngildandi hönnun snýr að því að skapa stafræna upplifun sem virkar fyrir alla notendur. Talgervilstækni gegnir í lykilhlutverki í að gera ritaða texta aðgengilega fyrir fólk sem af einhverjum orskökum á í erfiðleikum með hefðbundinn lestur, t.d. vegna sjónskerðingar eða lesblindu.

Símarómur og aðgengi

Símarómur, talgervilsapp Grammateks fyrir snjalltæki, er þróaður með það í huga að falla vel að aðgengislausnum tækjanna.

Símarómur tengist m.a.:

  • VoiceOver (iOS): Innbyggður skjálesari iPhone og iPad tækja
  • Spoken Content (iOS): Innbyggt aðgengisforrit sem les texta eftir vali notanda á iPhone og iPad
  • Android Aðgengisapp (Android Accessibility Suite) (Android): Aðgengisapp Google fyrir Android
  • TalkBack (Android): Skjálesari Android aðgengisappsins

Talgervlar í námi og starfi

Vissir þú að rannsókn Félagsvísindastofnunar frá árinu 2023 sýndi fram á að um 20% ungmenna hafa greinda lesblindu? Það bendir til þess að sá hópur nemenda sé gríðarstór, sem þyrfti mun betra aðgengi að upplesnu námsefni til þess að blómstra í námi og að byggja upp sjálfstraust til þess að velja sér það nám sem hugurinn stefnir til. Fyrir þessa nemendur getur hágæða talgerving námsefnis á öllum skólastigum skipt sköpum.

Talgervilstækni heldur áfram að gagnast þessum hópi þegar út í atvinnulífið er komið, t.d. með sjálfvirkum upplestri á skjölum og skilaboðum.

Kantsteinaáhrifin

Hjólastólanotendur þurftu á sínum tíma að berjast fyrir því að skáhalli væri á gangstéttarbrúnum við gangbrautir og víðar. Þessi skáhalli, sem upphaflega var hugsaður sérstaklega fyrir hjólastóla, þykir nú sjálfsagður og kemur t.d. hjólreiðafólki og fólki með barnavagna til góða. Skáhallinn á gangstéttarbrúnum þykir með öðrum orðum í dag ekki vera nein sérlausn fyrir fólk í hjólastólum heldur gagnast hann öllum vegfarendum. Lærdómurinn af kantsteinaáhrifunum (e. the curb cut effect) er sá, að ef hönnun er inngildandi þá verður lausnin betri fyrir alla notendur.

Í tengslum við talgervilstækni sjáum við þessi áhrif greinilega: Talgervilar nýtast ekki einungis þeim sem eiga í erfiðleikum með hefðbundinn lestur. Fjöldi fólks kýs í dag frekar að hlusta en að lesa á hefðbundinn hátt, sérstaklega í aðstæðum þar sem hefðbundinn lestur er ekki mögulegur, eins og á keyrslu, við heimilisstörf eða úti á hreyfingu.

Áframhaldandi þróun

Áframhaldandi þróun okkar hjá Grammateki miðar að því að aðgengismál verði áfram í forgangi. Markmiðið er ekki bara að gera tæknina nothæfa, heldur að hún verði raunverulega hjálpleg og svari þörfum notenda - bæði þeirra, sem treysta á tæknina í daglegu lífi og þeirra sem nýta sér hana til hægðarauka.